Πρώτα αυτονομία στο σχολείο και μετά αξιολόγηση με νέους δείκτες

Πρώτα αυτονομία στο σχολείο και μετά αξιολόγηση με νέους δείκτες

Ένα μέρος της εισήγησης του Προέδρου της Επιτροπής Α. Λιάκου για τα προς επεξεργασία θέματα και ερωτήματα από ειδικές επιτροπές και ομάδες εργασίας, στο πλαίσιο της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου, αφορούσε και την αξιολόγηση στην εκπαίδευση.

Σύμφωνα με την εισήγηση, έργο της επιτροπής είναι και ο προσδιορισμός των Δεικτών Ποιότητας με τους οποίους θα αποτιμάται το εκπαιδευτικό έργο.

Επίσης πριν λίγο διάστημα ο Α. Λιάκος σε συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών  είχε αναφερθεί στην αναγκαιότητα της αυτονομίας της σχολικής μονάδας αναφέροντας σχετικά : «Εξάλλου, το σχολείο πρέπει να αποκτήσει αυτονομία, προσωπικότητα, να απογαλακτιστεί από την ιεραρχία και το υπουργείο, να περάσει από τη συμμόρφωση στο αναλυτικό πρόγραμμα στον σχεδιασμό των εκπαιδευτικών πρακτικών με υπευθυνότητα και λογοδοσία. Να μη λειτουργεί ως εμφύτευμα στον κοινωνικό χώρο, αλλά ως μέρος ενός τοπικού δικτύου.»

Οι δύο παραπάνω τοποθετήσεις του προέδρου κ. Λιάκου δείχνουν την κατανόηση από μέρους της επιτροπής μιας σημαντικής αντίφασης του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας. Μια αντίφαση που ήταν και ένας από τους λόγους  που οδήγησε στην κατάργηση στην πράξη, της αυτοαξιολόγησης που εφαρμόστηκε στο ελληνικό σχολείο πρόσφατα.

Η αντίφαση αυτή αφορά  την «ανάγκη» αξιολόγησης  ενός εκπαιδευτικού συστήματος,  με τους "γνωστούς δείκτες" από τη  μία,  και από την άλλη τον πλήρη έλεγχο των περισσοτέρων  δεικτών από τους  εκάστοτε εισηγητές της αξιολόγησης. Μια αντίφαση  που πηγάζει από το συγκεντρωτισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος.  

Δείκτες, όπως για παράδειγμα, τα σχολικά βιβλία, η υλικοτεχνική υποδομή,  οι οικονομικοί πόροι, η αξιολόγηση του μαθητή, το προσωπικό, ήταν υπό εξέταση  πριν λίγο καιρό στη σχολική μονάδα αν και ελέγχονται κεντρικά. Πόσο μεγάλη σημασία έχει να εξετάσει η σχολική μονάδα την υλικοτεχνική της υποδομή όταν αυτή είναι πλήρως ελεγχόμενη και χρηματοδοτούμενη κεντρικά; Πώς να εξετάσει  τις πρακτικές της για την αξιολόγηση του μαθητή όταν το θεσμικό πλαίσιο είναι συγκεκριμένο και ελεγκτικό;

Στις διαδικασίες αυτοαξιολόγησης η σχολική μονάδα,  σε πολλές περιπτώσεις δεικτών, εξέταζε τα αυτονόητα,  δεδομένα που δεν έλεγχε η ίδια. Άλλωστε πολλά από αυτά ήταν ήδη αποτυπωμένα σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες(my school) που εποπτεύονται κεντρικά κάθε 15 ημέρες.

Όμως και δείκτες, που με μια πρώτη ματιά φαίνονται να είναι στην αποκλειστική ευθύνη του εκπαιδευτικού, επηρεάζονται άμεσα και έμμεσα από τους εισηγητές της αξιολόγησης.
Όπως για παράδειγμα αυτός της «διδασκαλίας», που ενώ φαίνεται να είναι  στην αποκλειστική ευθύνη του εκπαιδευτικού, τελικά επηρεάζεται από το δείκτη (π.χ  σχολικό βιβλίο) που την ευθύνη επιλογής του έχει το Υπουργείο.

Μάλλον αυτή η αντίφαση έχει γίνει κατανοητή , ότι δηλαδή δε μπορούμε να καταδεικνύουμε τουςεκπαιδευτικούς ως υπεύθυνους για τα προβλήματα , όταν το Υπουργείο Παιδείας είναι αυτό που σχεδίαζε και επόπτευε τα πάντα στο χώρο της εκπαίδευσης.

Για αυτό πολύ πιθανό στους επόμενους μήνες  να προηγηθεί η θέσπιση ενός νέου  θεσμικού  πλαισίουλειτουργίας της σχολικής μονάδας, που θα της εκχωρεί περισσότερες αρμοδιότητες και μετά θα ακολουθήσουν  οι διαδικασίες αξιολόγησης του "εκπαιδευτικού έργου" με νέα τυπολογία δεικτών, πάντα σύμφωνα με τις έως τώρα δηλώσεις και εισηγήσεις.